Zima powoli odpuszcza, ale niech nas nie zwiodą słoneczne dni i topniejące śniegi. Mróz może wrócić w każdym momencie. Zbliża się marzec, a „w marcu jak w garncu” mówią. W poprzednim
-
Czytaj dalejDzisiaj ewidentnie warunki biometeorologiczne w całym kraju są niekorzystne, do tego szalejąca inflacja przed świętami, kryzys humanitarny na granicy polsko-białoruskiej, rozkręcająca się czwarta fala pandemii kononawirusa, milionowe kary za nie zamknięcie elektrowni Turów do zapłacenia z budżetu Państwa… a to tylko czubek góry lodowej problemów, które bynajmniej nie nastrajają pozytywnie przeciętnego obywatela tego kraju. Te smutne, listopadowe dni pełne złych wiadomości płynących szerokimi strumieniami z mediów tradycyjnych i społecznościach skłoniły mnie do rozmyślań na temat szczęścia. Co tak naprawdę powoduje, że czujemy się szczęśliwi? Jak znaleźć to szczęście? Ponieważ jestem biologiem ewolucyjnym, same filozoficzne rozważania na ten temat mi nie wystarczają. Jesteście ciekawi, do jakich wniosków doszli naukowcy?
-
Czytaj dalejZima powoli odpuszcza, ale niech nas nie zwiodą słoneczne dni i topniejące śniegi. Mróz może wrócić w każdym momencie. Zbliża się marzec, a „w marcu jak w garncu” mówią. W poprzednim wpisie pt. „Hu hu ha, hu hu ha, nasza zima zła …” zastanawiałam się, jak to mogło się stać, że ludzie współcześni anatomicznie pozbawieni są intensywnego owłosienia na całym ciele. W dzisiejszym przyjrzyjmy się, jak bez tej sierści nasz gatunek sobie radzi. No bo przecież jakoś radzić sobie musiał zanim wynaleźliśmy ubrania. Jakie mechanizmy biologiczne udało nam się wykorzystać, żeby przetrwać mrozy i chłody? Czy różnimy się w zakresie tych adaptacji/adjustacji w zależności od tego, gdzie przyszliśmy na świat?
-
Czytaj dalejW tym roku zima zaskoczyła nie tylko drogowców, ale i nas – zwykłych śmiertelników. W zeszłym sezonie opady śniegu ominęły większość rejonów Polski. W tym roku śnieżyce i mrozy dochodzące w nocy nawet do – 23 stopni Celsjusza w niektórych regionach naszego pięknego kraju nie pozostawiają złudzeń – zimy bywają srogie. Bez zdobyczy cywilizacji takich jak ogień w kominkach, centralne ogrzewanie, czy innych, zewnętrznych źródeł ciepła raczej byśmy nie przetrwali tych temperatur. Dużo łatwiej byłoby nam funkcjonować w takich warunkach mając na sobie … sierść. No właśnie, czy, zastanawialiście się kiedyś, dlaczego my – ludzie jesteśmy „nadzy“ i w drodze ewolucji straciliśmy ciepłą, futrzaną okrywę?
-
Czytaj dalejOstatni wpis na moim blogu dotyczył całowania. Całowanie, czułość to piękne tematy i cieszę się, że to właśnie one zostały z nami na dłużej. Co więcej, w niedzielę 14 lutego obchodziliśmy święto miłości, a czym byłaby nasza ludzka miłość bez gorących pocałunków? Jednak nie zapominajmy, że miłość to nie tylko ta romantyczna między dwojgiem kochanków, ale i ta żywiona do rodziców, rodzeństwa, dziadków i … babć. Babcie bardzo często są silne zaangażowane w wychowanie wnuków nie zależnie od szerokości geograficznej. Po prostu – babcie i dziadkowie kochają wnuki i są dla nich zazwyczaj znacznie bardziej wyrozumiali niż byli swego czasu dla ich rodziców. A wyrazem ich nieskończonej miłości jest często misja dokarmiania wnucząt, co spotyka się z mieszanymi uczuciami tych ostatnich. „Chcesz jeszcze kotlecika? Nie? To Ci nałożę”. A zatem jak to się stało, że jesteśmy jedynym gatunkiem, u którego zaobserwowano funkcjonowanie instytucji babci? I co do tego wszystkiego ma zjawisko menopauzy?
-
Czytaj dalejW swojej popularnej piosence The Shoop Shoop Song Cher śpiewała mniej więcej tak: „Jeśli chcesz wiedzieć czy on Cię bardzo kocha, wyczujesz to w jego pocałunku (…).” No właśnie jak to się stało, że całowanie jest dla nas, ludzi, tak ważnym miłosnym rytuałem? Dlaczego całowanie jest takie przyjemne? Czy we wszystkich kulturach ludzie się całują? Niedawno w Scientific reports ukazała się publikacja, warta Ig Nobla 2020, w której naukowcy rzucili nowe światło na zagadkę romantycznego pocałunku.
-
Czytaj dalejW poprzednich wpisach zastanawialiśmy się, dlaczego w ogóle ludzie zaczęli się posługiwać językiem, do czego był im on potrzebny w pierwszej kolejności. Następnie rozłożyliśmy na czynniki pierwsze sposób komunikacji naszych najbliższych krewnych, szympansów, i rozwikłaliśmy zagadkę, dlaczego szympansy nie umieją mówić. Dzisiaj postaram się odpowiedzieć na najważniejsze pytanie ze wszystkich, mianowicie KIEDY tak naprawdę nasi przodkowie zaczęli posługiwać się mową artykułowaną i jakie mogły być ich pierwsze słowa. Zaczynamy!
-
Czytaj dalejNic tak nie poprawia humoru jak miła pogawędka z przyjaciółką lub przyjacielem przy kawie, herbacie czy jakimś mocniejszym trunku. Na co dzień nawet nie zastanawiamy się jakim niesamowitym wynalazkiem jest mowa. Co więcej, jesteśmy jedynym gatunkiem na Ziemi, który posługuje się mową artykułowaną. A więc jak to się stało, że tylko Homo sapiens potrafi posługiwać się językiem? Czy gdyby szympansy miały mózgi tak duże jak ludzie, to posiadałyby zdolności językowe?
-
Czytaj dalejOd początku września uczniowie tłumnie ruszyli do szkół. Będą zgłębiać tajniki wiedzy, poszerzać swoje horyzonty i nabywać nowe umiejętności. Ale „prawdziwa” nauka zaczęła się dużo wcześniej – gdy zaczęliśmy wypowiadać pierwsze słowa i posługiwać się językiem. Bez tej kluczowej umiejętności nie tylko ciężko byłoby pozyskiwać nową wiedzę, ale i trudno byłoby nam funkcjonować w grupie. Czy zastanawialiście się kiedyś, jak niezwykłym wynalazkiem jest język i dlaczego tylko Homo sapiens potrafi używać mowy artykułowanej? Jak to mogło się stać, że w naszej ewolucyjnej przeszłości zaczęliśmy ze sobą rozmawiać?
-
Czytaj dalejWszyscy się śmiejemy, bez względu na wiek, płeć, pochodzenie czy szerokość geograficzną. Śmiech jest u ludzi jednym z przejawów radości i szczęścia, ale może też służyć tuszowaniu niepewności lub skrępowania. Śmiech bywa często łączony z poczuciem humoru i odgrywa ogromną rolę w relacjach interpersonalnych. Nasuwa się zatem pytanie, kiedy nasi przodkowie zaczęli się razem śmiać? Czy nasi najbliżsi krewni, szympansy, też się śmieją? Jak brzmi podobno najśmieszniejszy dowcip świata?
-
Czytaj dalejKończą się wakacje, kończą się też wakacyjne znajomości. Choć może część z nich przetrwa próbę czasu… Miłość romantyczna jest tematem niezliczonych piosenek, poematów, wierszy, powieści, filmów i wszelkiej maści wytworów ludzkiej kreatywności. Wszyscy jej pragną i o niej marzą, ale nie wszystkim udaje się przeżyć z jednym partnerem w szczęściu i radości całe życie. Zatem, co tak czysto biologicznie, może wpłynąć na nasze przywiązanie do „tej jedynej”, „tego jedynego”?
